Dom

Eksploatacja i naprawa

Systemy rynnowe z nowoczesnych tworzyw sztucznych

Tekst Witold Zawadzki • Zdjęcia Gamrat SA

2014-05-19
Systemy rynnowe z nowoczesnych tworzyw sztucznych

Właściwie dobrany system rynnowy jest odpowiedzialny za całkowity odbiór wody z dachu budynku. Rynny małych i dużych rozmiarów są przeznaczone na różne konstrukcje, toteż przy ich wyborze warto zasięgnąć porady eksperta. My również podpowiadamy i przybliżamy temat według Państwa oczekiwań.

Jak dobrać system rynnowy?

Wybierając system rynnowy należy upewnić się, czy rynny i rury spustowe odbiorą wodę z powierzchni dachowej naszego budynku. Dokonując prawidłowego doboru orynnowania, unikniemy niebezpieczeństwa związanego z zalewaniem elewacji wodą deszczową, przelewającą się ze zbyt małych rynien w czasie intensywnych opadów deszczu. W tym celu należy obliczyć tzw. efektywną powierzchnię dachu, którą system rynnowy powinien odwodnić. Przy obliczaniu efektywnej powierzchni dachowej należy posłużyć się wzorami i tabelami publikowanymi przez producentów. Dobierając system należy też brać pod uwagę możliwość przechwytywania wody przez rynnę - zależy ona głównie od rodzaju pokrycia dachowego i spadku dachu. System 75 mm nie nadaje się raczej na odwodnienie większych, stromych połaci dachowych, natomiast duża rynna 150 mm nie będzie prezentowała się dobrze na małym domu jednorodzinnym. Producenci oferują przeważnie cztery systemy rynnowe: system 75 (rynna 75, rura 63 mm) przeznaczony jest na altanki, balkony, tarasy: system 100 (rynna 100, rura 90 mm) zalecany do stosowania na małe domy jednorodzinne i małe, strome daszki; system 125 (rynna 125 mm, rura spustowa 110 lub 90 mm) najpopularniejszy w zastosowaniu na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz system 150 (rynna 150 mm, rura 110 mm) mający zastosowanie na bloki mieszkalne, duże obiekty przemysłowe i komercyjne.

 


Czy do produkcji systemów rynnowych stosuje się tylko PVC?
Nie. Aktualnie na rynku dostępne są też systemy wykonane z innych surowców. Najczęściej stosowane są tworzywa akrylowe, charakteryzujące się doskonałą odpornością na działanie promieni UV. Objęte są one zazwyczaj wieloletnią gwarancją na trwałość koloru. Są zwykle droższe od systemów z PVC.

Jak łączy się odcinki rynien?
Rynny z tworzyw łączone są na zatrzask z uszczelką lub na klej. Połączenie na uszczelkę jest całkowicie szczelne, łatwe do wykonania i najskuteczniej przenosi zmiany długości rynien wystepujące pod wpływem temperatury. W celu ułatwienia montażu i zmniejszenia oporów związanych ze zmianami długości rynien, należy posmarować uszczelki w kształtkach, przed ich zamontowaniem, zalecanym przez producenta żelem poślizgowym. Na rynku dostępne są też systemy łączone na klej - mniej popularne, wymagające większego nakładu pracy i dokładności w montażu.

Czy połączenia na klej są lepsze od połączeń na uszczelkę?
Połączenia na klej nie zapewniają kompensacji zmian długości tworzywa. Systemy klejone wymagają stosowania specjalnych elementów kompensacyjnych. Klejone połączenie uniemożliwia prostą wymianę elementów lub rozbiórkę bez ich zniszczenia. Ponadto, zapewnienie czystości połączenia klejonego w warunkach budowy jest trudne a wilgotne powietrze występujące podczas klejenia nie sprzyja wykonywaniu dobrych jakościowo łączy klejowych.

W jakich kolorach oferowane są systemy rynnowe?
Systemy rynnowe z PVC oferowane są przez producentów w następujących, bardzo popularnych, kolorach: ciemny brąz, biały, grafitowy. Systemy rynnowe wykonane z dodatkiem tworzyw akrylowych oferuje się np. w kolorach: miedzianym, srebrnym, zielonym, wiśniowym, ceglastym i czarnym.

Na jakie cechy systemów rynnowych z tworzyw sztucznych należy zwrócić szczególną uwagę przy ich kupowaniu?
Rynny z tworzyw sztucznych posiadają szereg zalet. Jednak najważniejsze parametry to:
- kształt rynny z wywinięciami usztywniającymi i wzmacniającymi instalację;
- duża odporność na obciążenia śniegiem – mocne uchwyty podtrzymujące rynnę;
- duża wydajność systemu - głęboka rynna i rura spustowa o dużej średnicy (najmniejsza możliwość zatkania);
- łatwy montaż i demontaż w razie potrzeby.

 


Czy systemy tworzywowe posiadają słabsze punkty?
Należy pamiętać (szczególnie przy montażu), że rynny z tworzywa są bardziej wrażliwe na uderzenia w niskich temperaturach niż metalowe i mają duży współczynnik rozszerzalność liniowej (0,07 mm/m/°C). Zmiany długości rynny i rury spustowej pod wpływem zmian temperatury, w systemach łączonych na uszczelkę, są kompensowane w kształtkach rynnowych i rurowych. Prawidłowy, zgodny z instrukcją montaż jest bardzo istotny.

Jakie są najważniejsze zasady prawidłowego montażu instalacji rynnowej?

Najważniejszymi zasadami prawidłowego instalowania systemów rynnowych z PVC jest prowadzenie montażu w temperaturze powyżej 5O C, prawidłowy rozstaw uchwytów, który nie może być większy niż 60 cm oraz rozstawienie obejm rur spustowych maksymalnie co 2 m (obejmy mocowane powinny być na kształtkach rurowych - rura musi mieć możliwość swobodnej zmiany długości w zależności od zmian temperatury otoczenia). Ponadto należy sprawdzać prawidłowość założenia uszczelek i smarować je przed montażem żelem poślizgowym. Nie należy stosować do tego celu substancji ropopochodnych, które niszczą uszczelkę. Montaż rynien w kształtkach należy wykonać zgodnie z oznaczeniem na kształtkach, a przy montażu rur w kształtkach pamiętać o zachowaniu luzu (w zależności od temperatury montażu - w lecie wystarczy ok. 5 mm, a gdy temperatura spada blisko 5O C - nawet 12 mm).

Na jakich uchwytach mocować rynny?

Rynny można mocować do deski czołowej (najczęściej za pomocą uchwytów z tworzywa) lub do desek poszycia dachowego, wykorzystując dostępne w ofertach listwy stalowe. Za najbardziej korzystne dla prawidłowego funkcjonowania instalacji z tworzyw sztucznych uważa się mocowanie rynien na uchwytach z tworzywa.

Czy systemy tworzywowe można stosować do każdego rodzaju pokrycia dachowego?
Ważne jest, że systemy rynnowe z tworzyw sztucznych nie wchodzą w szkodliwe reakcje chemiczne z żadnymi materiałami stosowanymi na pokrycia dachowe – są więc rozwiązaniem uniwersalnym. Po tym względem wskazana jest ostrożność, ponieważ nie wszystkie metale stosowane do produkcji pokryć dachowych i systemów rynnowych się tolerują. Między niektórymi mogą zachodzić reakcje chemiczne skutkujące uszkodzeniem wyrobów (tak zwana korozja kontaktowa). Miedzi np. nie powinno się łączyć z aluminium lub tytancynkiem.

Czy systemy tworzywowe odporne są na działanie kwaśnych deszczy?
Tak. Surowce stosowane do produkcji systemów rynnowych są odporne na większość środków chemicznych nawet w dużych stężeniach, w tym na kwaśne deszcze, ptasie odchody i wszystkie zanieczyszczenia atmosferyczne.

Czy na systemy rynnowe jest udzielana gwarancja?
Tak. Producenci systemów rynnowych udzielają wieloletnich gwarancji. Druki tych gwarancji z opisem co gwarancja obejmuje dostępne są na stronach internetowych.

Czy elementy systemów rynnowych odporne są na działanie wysokich temperatur?
Systemy rynnowe z tworzyw są zaprojektowane do montażu w umiarkowanej strefie klimatycznej. Temperatura mięknienia tworzyw najczęściej stosowanych do produkcji wynosi 75OC. 

W naszej strefie klimatycznej zimą mogą wystąpić duże opady śniegi, powodujące powstawanie czap śniegowych. Czy rynny z tworzyw są na nie odporne?
Na rynku mamy systemy rynnowe różnych producentów, jedne bardziej odporne, inne mniej. W dużym stopniu wytrzymałość na obciążania rynien pod wpływem śniegu czy też sopli lodowych zależy od kształtu rynny (wywinięcie przedniej i tylnej ścianki wzmacniające rynnę) oraz kształtu uchwytów – najmocniejsze są te o przekroju w kształcie dwuteowym, wytrzymujące obciążenie pionowe o wartości sięgającej 500 kg.

Czy należy stosować na dachach zapory śniegowe?

Na stromych, śliskich dachach, oraz tam gdzie nie można zamontować rynny poniżej płaszczyzny będącej przedłużeniem dachu zalecamy stosowanie barier przeciwśniegowych.