O tym, że poczucie wewnętrznej harmonii odgrywa istotną rolę w naszym życiu z pewnością nie trzeba nikogo przekonywać, ale nie każdy zdaje sobie sprawę z faktu, iż jednym z głównych czynników prowadzących do osiągnięcia duchowego spokoju może stać się odpowiednio zaadaptowane otoczenie. To podstawowe założenie feng shui, wykorzystywane nie tylko w przypadku projektowania domów i wnętrz, ale również ogrodów. Właściwe rozmieszczenie roślin, rabat oraz poszczególnych dodatków ma nie tylko korzystnie wpłynąć na samopoczucie podczas przebywania w ogrodzie, lecz także na nasze życie i codzienne funkcjonowanie. Zobacz, jak urządzić ogród kwiatowy według zasad feng shui!
Zasady feng shui
Feng shui to starożytna sztuka planowania oraz kreowania otoczenia wywodząca się z filozofii krajów Dalekiego Wschodu. Ten znany w kręgach kultury chińskiej i japońskiej od ponad trzech tysięcy lat sposób projektowania wykorzystywany do aranżowania niemal każdego typu przestrzeni stosuje określone zasady, wśród których podstawową kwestią jest przekonanie o konieczności kształtowania otoczenia w sposób, który umożliwia swobodny przepływ dobroczynnej energii (Chi) oraz osiągnięcie jak najpełniejszej harmonii.
Od tysięcy lat w duchu sztuki feng shui urządzane są tradycyjne chińskie i japońskie ogrody, uznawane za miejsca święte. Specyficzna estetyka oraz poglądy związane z tą ideą szybko rozprzestrzeniły się na całym globie, stając się w efekcie międzynarodowym trendem. Fascynacja kulturą Dalekiego Wschodu sprawiła, iż obecnie powszechnym stało się aranżowanie otoczenia domu zgodnie z zasadami feng shui. Nie jest to jednak zadanie łatwe, ponieważ wymaga wiedzy, staranności oraz wyczucia, zarówno na etapie projektowania, jak i zakładania przydomowej zieleni. Właściwie zaplanowany ogród może zapewnić użytkownikom i odwiedzającym go osobom zdrowie, bogactwo, pomyślność czy też udaną karierę zawodową.
W feng shui nie ma znaczenia wielkość ogrodu. To, czy jesteśmy posiadaczami ogromnej działki, czy niewielkiej parceli, nie wpływa na jakość aranżacji. W każdym z tych przypadków możliwe jest wykreowanie przestrzeni, która będzie wpisywać się w koncepcję filozofii krajów Dalekiego Wschodu. Ważne, by w ogrodzie panowały porządek i harmonia. Należy zatem pozbyć się wszystkiego, co zbędne, zwłaszcza pozostawionych wokół domu akcesoriów, przypadkowo rozmieszczonych mebli ogrodowych i wszelkiego bałaganu zaburzającego przepływ energii. Obecność zbędnych elementów w tej przestrzeni oddala nasz ogród od omawianej koncepcji, w myśl której powinien on być zaprojektowany na wzór krajobrazu naturalnego, co wzmacnia więź człowieka z naturą.
Niezwykle istotną kwestią w filozofii, na jakiej opiera się sztuka feng shui, jest wywyższanie roli sił natury. Oddziałujące na nas żywioły, do których zalicza się wodę, drzewo, ogień, ziemię oraz metal, aby pozytywnie oddziaływać na człowieka i dostarczać mu jak najwięcej pozytywnej energii, powinny być odpowiednio zrównoważone. Należy zatem zadbać o wzmocnienie tych obszarów przestrzeni, które łączą się z określonym żywiołem.
Nieodłączną częścią ogrodu w stylu feng shui stanowi roślinność. Kwestie jej odpowiedniego doboru oraz rozmieszczenia są niezwykle istotne, bowiem decydują o tym, jak będzie wpływała na nas cała kompozycja. Podstawową zasadą, jaką należy się kierować podczas urządzania przydomowej zieleni w duchu feng shui, jest zrównoważenie przeciwstawnych pierwiastków żeńskich - jin i męskich – jang. Jin w ogrodzie to delikatne, subtelne barwy oraz elementy zapewniające spokój oraz wyciszenie, natomiast jang oznacza wszystko to, co związane z dynamizmem, ruchem, siłą. Za związane z pierwiastkiem żeńskim można uznać więc wszelkie rośliny o długich, opadających liściach, zbiorniki wody stojącej (stawy, oczka wodne), zaś z męskim – wszelkie rośliny pnące, wysokie, strzeliste kwiaty, fontanny, ogrodowe strumyki.
Rozmieszczenie poszczególnych gatunków roślin w sztuce feng shui precyzyjnie określa mapa bagua. Jest to rodzaj siatki odzwierciedlającej układ ogrodu, składającej się z dziewięciu kwadratów, z których każdy odpowiada za odrębną sferę życia oraz określony żywioł i rodzaj energii. Posługując się nią, możemy w szybki, łatwy sposób sprawdzić, które rośliny najlepiej sprawdzą się w danej części ogrodu.
Kwadrat północno-zachodni: To strefa wiedzy, z która wiąże się siłą ziemi. Dominującą barwą w tej części ogrodu powinna być żółć. Kwadrat północno-zachodni stanowi idealne miejsce dla gatunków, takich jak: tujałka, wenidium, nachyłek wielkokwiatowy, galilardia oścista, rumian żółty. Kwadrat północny: Strefa rodziny, związana z żywiołem drzewa. Odpowiednie warunki znajdą tu: groszek pachnący, sorgo czarne, malwa ogrodowa, wieczornik damski, felicja.
Kwadrat północno-wschodni: Odpowiada za bogactwo, podobnie jak poprzednia strefa, łączy się z żywiołem drzewa. Będziemy mogli cieszyć się dostatkiem, jeśli w tej części ogrodu posadzimy rośliny typu: nasturcja wysoka, browaria amerykańska, łubin trwały, len trwały czy wilec trójbarwny.
Kwadrat zachodni: Wpływa na rozwój naszej kariery, związany z siłą wody. Korzystne będzie umieszczenie w tym rejonie fiołka wonnego, czarnuszki hiszpańskiej, drżączki olbrzymiej, maciejki dwurogiej czy porcelanki.
Kwadrat centrum Tai Chi: Tej bardzo istotnej strefie odpowiada żywioł ziemi. Dominować powinny w niej brązy i żółcie oraz kwiaty, takie jak: aksamitka rozpierzchła, dalia karłowa, słonecznik, portulaka, nagietek karłowy.
Kwadrat wschodni: To strefa przypisana sile ognia, wpływająca na naszą sławę. Optymalne efekty osiągniemy, jeśli zasadzimy w tym miejscu rośliny o czerwonych, purpurowych bądź białych kwiatostanach, np. dziwaczek, szarłat wiechowaty, rudbekia purpurowa, kocanka nieśmiertelnik, klarkia czy dzierotka.
Kwadrat południowo-zachodni: Ta część ogrodu, związana z żywiołem metalu, odpowiedzialna jest za to, jak układają się nasze relacje z przyjaciółmi. Dominować w niej powinna barwa zielona. W strefie południowo-zachodniej umieścić należy przede wszystkim zioła, na przykład bazylia, ogórecznik, mięta pieprzowa, tymianek właściwy oraz melisa lekarska.
Kwadrat południowy: Strefa dzieci, silnie związana z żywiołem metalu. W tej przestrzeni powinny dominować kolory, takie jak biel, fiolet i niebieski. To idealne miejsce na posadzenie niezapominajki leśnej, ubiorka okółkowego, smagliczki nadmorskiej oraz kapusty ozdobnej.
Kwadrat południowo-wschodni: Ostatnia z części odpowiada sile ziemi. Wpływa na sferę związków i partnerstwa. Podobnie jak w przypadku centrum Tai Chi, znaleźć w niej powinny się głównie rośliny o żółtych kwiatach, na przykład: sanwitalia rozesłana, pozłotka, nagietek lekarski – wysoki, kosmidium, złocień.
Poza wymienionymi kwiatami, w ogrodzie utrzymanym w stylu feng shui powinny znaleźć się tak charakterystyczne dla tego typu przestrzeni rośliny jak drzewa bonsai, bambusy (o które należy szczególnie zadbać, ponieważ ciężko znoszą nasze warunki klimatyczne), magnolie, rododendrony oraz azalie. Ich urok docenimy zwłaszcza wiosną, kiedy ogród wypełni się feerią barw i przepięknymi zapachami, które zamienią otoczenie domu w miejsce, w którym możliwe będzie odnalezienie harmonii oraz wewnętrznego spokoju, a także przestrzeń idealną do kontemplacji. Bardzo ważną cechą ogrodów inspirowanych dalekowschodnią sztuką projektowania jest obecność w nich wody. Pojawia się ona w postaci potoków, stawów, oczek wodnych, licznych fontann. Woda odpowiada za dostarczenie energii ogrodowi oraz jego użytkownikom. Zwolennicy filozofii, na której opiera się feng shui wierzą, że ma ona niebagatelny wpływ na stan naszych finansów.
Trudno wyobrazić sobie otoczenie domu zaaranżowane zgodnie z zasadami feng shui bez kamieni. W typowych chińskich i japońskich ogrodach pojawiają się one zazwyczaj w postaci skał o dużych rozmiarach, bądź w formie grup i kompozycji, w skład których wchodzą także rośliny. Kamienie służą także do wytyczania alejek i ścieżek – nieodzownych elementów dalekowschodnich ogrodów. Powinny być one kręte lub biec po łuku. W tej estetyce rezygnuje się bowiem z prostych linii na rzecz łagodnych, miękkich kształtów.
Ogrody w stylu feng shui zachwycają swoją prostotą, w której tkwi swoista magia i nieodparty urok. Sposób ich aranżowania określają ściśle wyznaczone, symboliczne reguły. Właściwie zaprojektowany i wykreowany ogród wpłynie nie tylko na wygląd naszego otoczenia, ale będzie także oddziaływał na naszą duchowość oraz sferą mentalną, dlatego przed przystąpieniem do aranżowania przestrzeni, warto zagłębić się w tajniki sztuki feng shui.