Coraz więcej w ostatnim czasie mówi się o lampach antydepresyjnych. W krajach skandynawskich znane i powszechnie używane są one od lat, ale w Polsce można je kupić dopiero od niedawna. Czym różni się lampa antydepresyjna od zwykłej lampy? Przede wszystkim natężeniem i barwą emitowanego światła, które zbliżone są do światła słonecznego.
Światło jest najsilniejszym zewnętrznym regulatorem wewnętrznych rytmów biologicznych człowieka, takich jak czuwanie - sen, dobowe wahania temperatury ciała, rytm dobowy wydzielania niektórych hormonów. Gdy dochodzi do rozchwiania tych rytmów, człowiek zaczyna cierpieć na dolegliwości m.in. takie jak depresja, apatia, zaburzenia snu, permanentne zmęczenie i zniechęcenie. Pojawia się często apetyt na węglowodany, przede wszystkim na słodycze. Korzystanie z lamp antydepresyjnych, regulując m.in. mechanizm wydzielania melatoniny tzw. hormonu szczęścia, synchronizuje wewnętrzne rytmy biologiczne i umożliwia złagodzenie tych dolegliwości. Światłoterapia (fototerapia) pomaga w odzyskaniu energii życiowej i dobrego humoru. Można ją z powodzeniem stosować w warunkach domowych. Lampy antydepresyjne renomowanych producentów posiadają certyfikat wyrobu medycznego a o ich design dbają wybitni projektanci. Obecnie światłoterapia stosowana jest bardzo powszechnie. W wielu europejskich krajach lampy antydepresyjne znajdziemy w szpitalach, klinikach, ośrodkach zdrowia, gabinetach fizykoterapii, domach opieki, ośrodkach leczenia uzależnień, salonach kosmetycznych , hotelach, ośrodkach SPA a także w portach lotniczych, magazynach, biurach i oczywiście w tysiącach domów u osób dbających o dobre samopoczucie swoje i swoich bliskich.
Skandynawskie wzornictwo
Lampy antydepresyjne, mimo swojego leczniczego przeznaczenia, wcale nie muszą mieć medycznego wyglądu. Na rynku dostępne są na przykład lampy antydepresyjne z rodziny Innosol - zaprojektowane, testowane i produkowane w Finlandii, gdzie z uwagi na położenie geograficzne, sezonowe zmiany i różnice w ilości światła dziennego są oczywiste i szczególnie intensywne. Dzięki fińskiemu wzornictwu, cieszącemu się wielkim uznaniem w świecie, lampy Innosol oprócz swojego skutecznego działania mogą być także istotnym, eleganckim i efektownym elementem wyposażenia mieszkania, salonu lub gabinetu. Projektowane są one przez wybitnych fińskich projektantów(m.in Eero Aarnio) i co roku zdobywają prestiżowe nagrody w prestiżowych międzynarodowych konkursach, m.in. RedDot Design Award, Wallpaper Design Award czy European Consumers Choice.
Natężenie światła
Wewnątrz pomieszczeń, natężenie oświetlenia wynosi zwykle maksymalnie do 500 luksów [lx]. Jest to stanowczo za mało, by takie światło mogło w jakikolwiek sposób zastępować biologiczne oddziaływanie światła naturalnego, którego natężenie w słoneczny dzień wynosi ok. 50 000 - 100 000 lx. Dla efektywnej sesji terapii jasnym światłem wymagane jest, aby oczy wystawione były na oddziaływanie białego światła o natężeniu oświetlenia wynoszącym co najmniej 2 500 lx. Wówczas poprzez siatkówkę oka i nerwy wzrokowe, tego rodzaju światło wpływa na wrażliwe na światło obszary mózgu, które dostosowują cykle biologiczne organizmu zgodnie z rytmem dnia i nocy, synchronizując te rytmy i umożliwiając przywrócenie zdrowia.
Lampy do światłoterapii, popularnie nazywane lampami antydepresyjnymi, pozwalają na uzupełnianie niezbędnej dziennej dawki światła słonecznego. Lampy te wyposażone są w świetlówki emitujące białe światło, umożliwiające uzyskanie natężenia oświetlenia z przedziału 2 500 - 10 000 lx, wielokrotnie większego niż zwykłe żarówki lub świetlówki. Dodatkowym plusem jest to, że są energooszczędne.
Jak wygląda korzystanie z lampy antydepresyjnej?
Jedna sesja światłoterapii trwa od 0,5 do 1-2 godzin. Podczas takiej sesji wystarczy znajdować się w odpowiedniej odległości od lampy – w tzw. „dystansie terapeutycznym”, który dla każdej lampy określany jest oddzielnie przez producenta. Nie ma żadnej potrzeby patrzenia wprost, na źródło światła, lecz powinno się je mieć w polu widzenia, podczas trwania całej sesji. Można w tym czasie czytać, pisać, oglądać telewizję lub wykonywać inne czynności. Skuteczność światłoterapii zależy od dystansu między twarzą a lampą przy zachowaniu warunku, aby oczy wystawione były na natężenie oświetlenia wynoszące co najmniej 2 500 lx. Siadając bliżej lampy można skrócić wymagany czas sesji, a zaopatrując się w model lampy, oferujący większe niż inne modele natężenie oświetlenia dla danego dystansu terapeutycznego, można również skrócić czas trwania sesji. Świetnym rozwiązaniem dla osób mających mało czasu, prowadzących nieregularny tryb życia czy też często podróżujących są słuchawki do światłoterapii. Sesja światłoterapii z użyciem takiego sprzętu to tylko 8-12 minut, a małe urządzenie zawsze można mieć przy sobie. Emitowane przez słuchawki światło przenika przez cienkie kości czaszki w obrębie kanału słuchowego i działa bezpośrednio na fotoczułe obszary mózgu.
Którą lampę wybrać?
Wybór odpowiedniej lampy antydepresyjnej jest uzależniony przede wszystkim od naszego stylu życia. Kupując taką lampę powinniśmy przeanalizować swój schemat dnia i zastanowić się kiedy i jak dużo czasu możemy poświęcić na sesję światłoterapii. Trzeba przy tym pamiętać, że sesje powinny odbywać się regularnie, dlatego należy wziąć pod uwagę wszelkie czynniki mogące to utrudniać. Sesja światłoterapii powinna trwać od 30 minut w przypadku lamp o najwyższym natężeniu światła do 120 min w przypadku lamp o najniższym natężeniu światła.
Reasumując, jeśli chcemy osiągnąć szybszy efekt terapeutyczny, powinniśmy wybrać mocniejszą lampę. Jeśli natomiast w ogóle nie wyobrażamy sobie regularnego korzystania z lampy, warto się zastanowić nad słuchawkami do światłoterapii, które mają takie samo działanie jak lampy antydepresyjne, ale są przy tym przenośne i czas ich użytkowania wynosi jedynie 8-12 minut dziennie.