Wnętrza

Salon

Styl art déco we wnętrzu. Synteza piękna

Tekst MAGDA PAWLUK • Zdjęcia CYGAL ART DÉCO® www.cygal.eu

2020-07-23
Styl art déco we wnętrzu. Synteza piękna

Są w dziejach architektury takie style, które zjednują sobie serca wielu pokoleń, a ich popularność nie przemija z biegiem lat, a nawet stuleci. Jednym z ponadczasowych nurtów jest art déco. Chociaż czas jego kształtowania i rozwoju przypada na lata 20., 30. i 40. minionego wieku, ciągle nie zapominamy o jego dorobku. Dziś wchodzimy w świadomy dialog z tradycją i z powodzeniem wprowadzamy artdekowskie elementy do współczesnych wnętrz, tworząc prawdziwą syntezę piękna.

 

Szalone lata dwudzieste XX wieku zapisały się na kartach historii dużymi literami. Przyniosły nowy styl życia, rozsławiły muzykę jazzową, wylansowały nową modę w kwestii ubioru, ale także odcisnęły piętno na architekturze. To czas, gdy na amerykańskim kontynencie pięły się do nieba nowojorskie wieżowce, a branża meblarska zaczęła masową produkcję wyposażenia o wysokiej jakości i ekskluzywnym wyglądzie, wolnego od błędów niezdyscyplinowanej secesji, której założeniom styl art déco wyraźnie się sprzeciwiał. Sama nazwa nurtu mówi już wiele o jego charakterze. Wywodzi się ona z francuskiego terminu „art décoratif”, co tłumaczy się jako sztuka dekoracyjna. W tym ujęciu meble miały być użytkową dekoracją domowych przestrzeni. Łączyły więc funkcjonalność z wyszukaną estetyką i ekskluzywnymi materiałami. Te cechy dwudziestowiecznego stylu zainspirowały designerów do wzorniczego powrotu. W rezultacie możemy dziś często oglądać wyposażenie retro w nowoczesnych mieszkaniach czy domach.

 

MEBLE W STYLU SPRZED STU LAT

Projekty w stylu art déco wyróżniają się łatwo rozpoznawalnym stylem. Typowe są dla nich spiętrzone podstawy, zwarte bryły o geometrycznych formach, kształty łuków, lśniące powierzchnie i ciemne wybarwienie, a także zdobienia, przede wszystkim: płaskorzeźby, inkrustacje, intarsje, szkło, wstawki z metali, płatki złota, srebra, stylizowane uchwyty.

Niekwestionowaną królową współczesnych salonów i reprezentacyjnych holi jest konsola zachwycająca lekką sylwetką i możliwością eksponowana na niej dekoracyjnych przedmiotów, również tych wykonanych w zgodzie z nurtem sztuki dekoracyjnej. Właściciele gabinetów natomiast, chcąc dodać im prestiżu, decydują się na inspirowane minioną epoką biurka wyściełane zielonym suknem i barki o pękatych bryłach. W kącikach wypoczynkowych mile widziane są tapicerowane sofy, fotele i krzesła, które często zyskują skórzane wykończenie albo obicia z luksusowych tkanin, a swoimi sylwetkami nierzadko nawiązują do kształtu muszli, która zafascynowała artdekowskich twórców. Na wzór antyków, stylizowane meble powstają ze szlachetnych gatunków drewna albo zostają oklejone niemodyfikowanym, naturalnym fornirem. Królują egzotyczne odmiany o przepięknym wybarwieniu – heban, zebrano, mahoń. Rodzime surowce to przede wszystkim sosna, klon, orzech i brzozowa czeczota o ciekawym, nieregularnym rysunku. Typowe jest dla nich też zastosowanie lakieru – albo przezroczystego, albo czarnego, nazywanego też fortepianowym.

 

 

DODATKI SZTUKI DEKORACYJNEJ

We współczesnych wnętrzach doskonale odnajdują się też dodatki hołdujące kunsztowi art déco. Lampy wykonywane są z mosiądzu, chromu, miedzi, niklu, srebra czy nawet złota, ze szklanymi komponentami i lustrzanymi powierzchniami. Wyrazistym przykładem artdekowskich modeli są np. owalne plafony lub zwisy w postaci płaskich i szerokich walców z układanych pionowo kryształowych sztabek, a także lampy-kule z metalowym uchwytem, np. inspirowanym architekturą wieżowców powstających w okresie rozwoju stylu art déco. Innym źródłem twórczych nawiązań jest antyk, z którego designerzy zaczerpnęli np. pomysł formowania lamp stojących na wzór kolumny. W rezultacie wiele modeli opraw podłogowych przyjmuje postać konstrukcji na spiętrzonej podstawie z kamienia naturalnego, zwieńczonej dekoracyjnym abażurem lub odwróconym dyskiem – ze szkła, metalu bądź lakierowanego drewna. Typowym dodatkiem są też kuliste wazy, na których pojawiają się malunki przedstawiające wizerunki dzikich zwierząt, geometryczne desenie, motywy inspirowane architekturą, a także sylwetki ludzi. Pojawiają się na nich m.in. nagie postaci, artystyczne wizerunki tancerek w modnych strojach z epoki czy portrety.

 

 

MALARSTWO I RELIEFY

Poszukując obrazu na ścianę, który natychmiast przeniesie nas w klimat szalonych lat 20., nie można pominąć dzieł malarskich Tamary Łempickiej – najwybitniejszej i najsłynniejszej polskiej artystki epoki. Jej prace, z delikatną kubiczną manierą, przedstawiały przede wszystkim barwne portrety kobiet, akty, a także monochromatyczne obrazy powstałe przy użyciu szpachli. Obok obrazów, na ścianach wnętrz w stylu art déco nie może zabraknąć reliefów, czyli rzeźbionych kompozycji, zwykle z drewna lub kamienia. Częstym procesem jest także pokrywanie dzieł płatkami metalu lub warstwą farby. Pojawiające się na nich motywy odzwierciedlają zainteresowania tematyczne ówczesnej epoki. Niektóre nawiązują też do znanych ornamentów, takich jak np. dekor z frontonu nowojorskiego Rockefeller Center – jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli art déco. Dobrze poznać specyfikę pozostałych z nich, by swobodnie poruszać się w świecie wzornictwa sprzed stu lat, które dziś na nowo zachwyca.

 

 

www.cygal.eu