Kuchnia w dzisiejszych czasach często jest nie tylko miejscem pracy i przygotowywania posiłków – otwarcie jej na salon powoduje, że staje się istotnym elementem całego wnętrza, dlatego sposobom jej urządzenia i oświetlenia poświęcamy równie dużo czasu jak np. wystrojowi salonu. Połączona z jadalnią staje się ważnym dla rodziny miejscem spędzania wspólnego czasu, rozmów, spożywania posiłków.
Oświetlenie kuchni nie jest tematem błahym i dlatego warto się nad nim zastanowić jeszcze przed rozpoczęciem meblowania, aby odpowiednio zaplanować instalację elektryczną, która pozwoli tak rozprowadzić światło, aby w każdym istotnym miejscu uzyskać optymalny efekt. Dotychczas często oświetlenie w kuchni ograniczało się do jednej lampy zawieszonej centralnie na suficie, co powodowało, że podczas zmywania lub krojenia czegoś na blacie użytkownik sam rzucał sobie cień. Te czasy na szczęście powoli odchodzą w niepamięć i nowoczesne kuchnie podzielone są światłem na różne strefy, czyniąc ją nie tylko bardziej funkcjonalną, ale też piękniejszą.
Projektując swoją wymarzoną kuchnię powinniśmy zaplanować co najmniej trzy elementy: oświetlenie główne – w centralnym miejscu na suficie, doświetlenie blatów roboczych oraz lampę nad stołem jadalnym. W dalszej części omówimy te elementy i podpowiemy jakie parametry wziąć pod uwagę, wybierając poszczególne lampy czy systemy oświetleniowe.
Oświetlenie główne
Jest to element niezbędny i najczęściej używany – główne oświetlenie włączamy każdorazowo, wchodząc do kuchni. Jakie zatem powinno być to światło? Przede wszystkim rozproszone, równomiernie rozświetlające całe wnętrze. Dobrze sprawdzą się tu zarówno lampy ze świetlówkami (dodatkową korzyścią będzie energooszczędność), jak również oprawy halogenowe. Unikajmy jednak lamp z abażurami wykonanymi z tworzyw nie przepuszczających światła, gdyż stworzą one cień na obrzeżach. W kuchni, która powinna być pomieszczeniem przytulnym, lepiej zastosować ciepłą barwę światła (poniżej 3300K), która wprowadzi przyjemny nastrój.
Doświetlenie blatów
Najwięcej czasu w kuchni spędzamy podczas przygotowywania posiłków, czyli przy blacie, zlewozmywaku, kuchence – te z kolei umieszczone są najczęściej pod ścianą, co powoduje, że jeśli ograniczymy się do oświetlenia głównego, to stojąc przy blacie rzucimy sobie cień i utrudnimy wykonanie takich czynności jak krojenie, obieranie, itp. Konieczne jest więc doświetlenie tych miejsc. W jaki sposób? Najprościej, jeśli mamy w kuchni nad blatem szafki wiszące, zastosować w nich oprawy podszafkowe. Aktualnie na rynku znaleźć można nie tylko popularne i stosowane od lat oprawy halogenowe (okrągłe bądź trójkątne), ale coraz więcej pojawia się opraw ledowych. Ciekawym rozwiązaniem są cienkie, wręcz filigranowe listwy LED, które świetnie komponują się z nowoczesnymi meblami. Często do podświetlenia blatu wykorzystywane są taśmy LED umieszczone w odpowiednich profilach – tutaj należy jednak zwrócić uwagę na ich moc, aby nie były tylko dekoracyjnym elementem, lecz spełniały aspekt funkcjonalny.
Jeśli nie mamy szafek wiszących można zastosować oświetlenie sufitowe, ale punktowe – umieszczone bezpośrednio nad blatem – sprawdzą się tu oprawy halogenowe wbudowywane (jeśli mamy sufit podwieszany) albo system oświetleniowy na linkach lub szynach, poprowadzonych na obrzeżu sufitu.
Światło nad stołem
Stół jadalny to element kluczowy kuchni, skupiający często całą rodzinę. Oświetlenie tego miejsca powinno być zatem równie dobrze przemyślane, a może nawet lepiej, gdyż oprócz funkcjonalności ważny jest też aspekt dekoracyjny. Lampa wisząca nad stołem niejednokrotnie jest jego główną dekoracją, która powinna jednocześnie komponować się z całą resztą wystroju. Pamiętajmy o tym, aby lampa nad stołem nie oślepiała siedzących przy nim osób, a światło padało na cały stół. Najlepiej sprawdzają się tu lampy wiszące z kloszami o regulowanej długości zwisu. Nad stołem okrągłym najlepiej wygląda lampa okrągła, nad kwadratowym lub prostokątnym – lampa podłużna lub listwa z kilkoma punktami w jednym ciągu.
W przypadku oświetlenia stołu niemniej ważna jest barwa światła – jeśli nie chcemy, aby potrawy wyglądały mało apetycznie, unikajmy światła o barwie zimnej (powyżej 5500K) – ciepłe światło (poniżej 3300K) lepiej wyeksponuje nasze kulinarne dzieła i zachęci uczestników uczty do jego skosztowania.
Omówiliśmy trzy kluczowe strefy oświetlenia kuchennego, jednak projektując kuchnię marzeń, można pokusić się jeszcze o kilka dodatkowych elementów funkcjonalno-dekoracyjnych, jak na przykład: lampki zamontowane na szafkach wiszących (oprócz doświetlenia wnętrza szafek, dobrane w odpowiednim stylu mogą stanowić ciekawy motyw dekoracyjny), podświetlane półki czy dekoracyjne oświetlenie ledowe przy podłodze. Przy okazji podświetlenia podłogi w kuchni warto zwrócić uwagę na taśmy ledowe oraz specjalne profile pozwalające na bezpieczne umieszczenie tego typu światła tuż przy podłodze – pamiętajmy tutaj o tym, aby taśma była wodoodporna. Tego typu „dodatki” sprawią, że kuchnia objawi się w zupełnie nowym wymiarze, zaczaruje nas swoim klimatem.
Zaplanowanie w kuchni kilku obwodów elektrycznych umożliwi stopniowe włączanie poszczególnych elementów oświetlenia, w zależności od potrzeb, co przy zastosowaniu odpowiednich źródeł światła pozwoli też oszczędzić energię elektryczną.
Podsumowując: pamiętajmy, że kuchnia pod względem oświetleniowym jest bardzo wymagająca, ale dobrze oświetlona będzie nas cieszyć i sprawi, że prozaiczne czynności staną się przyjemniejsze i łatwiejsze do wykonania.