Czy mieszkamy w bloku, czy w domku, mogą się nam przydarzyć pęknięcia tynków. Im dom starszy, tym więcej się można ich spodziewać. Dlaczego w ogóle występują pęknięcia tynków na ścianach lub sufitach? Omówię parę powodów ich występowania, ponieważ nie zawsze warto od razu brać się za naprawę.
ŚCIANY
Dom świeżo wybudowany. Często zdarza się, że dom stawiany jest w szybkim tempie. Grunt nośny, na którym posadowione są fundamenty, układa się, a wynikiem tego jest osiadanie budynku, a co za tym idzie - pękanie niektórych elementów, jak połączenie ściany ze stropem lub połączeń ściana ze ścianą bądź najczęściej spotykane - pękanie na stropie czyli suficie. Czy od razu z tym walczyć? Osobiście radzę odczekać dwa lub trzy lata od wybudowania domu i wtedy dopiero rozpocząć prace nad spękaniami. Jak to zrobić? Właściwie w każdym przypadku sposób postępowania jest taki sam. Najpierw trzeba odkryć tynk, czyli wzdłuż spękania zedrzeć szpachlę. Pęknięcie w tynku poszerzyć tak, aby nie było ostrych krawędzi, zagruntować emulsją gruntującą i poczekać do wyschnięcia. Następnie szczelinę wypełnić masą do szpachlowania łączeń płyt gipsowych. Osobiście używam produktów w bardzo gęstej konsystencji. Dlaczego gęstej? Ponieważ rzadka konsystencja zwyczajnie spływałaby nam na głowę. Po wyschnięciu nakładamy ponownie masę, tym razem w rzadszą, a jednocześnie ciągliwą, nakładając jednocześnie taśmę fizelinową. Fizelina jest to forma tapety z włókna szklanego o szerokości modularnej 5 cm i długości w rolce 20 m. Na tę taśmę ponownie nakładamy masę, wsmarowując szpachlę we włókninę tak, aby tą szpachlą przesiąkła. Nakładanie dwukrotne szpachli następuje jedna po drugiej w takim odstępie czasu, aby żadna z nich nie zdążyła wyschnąć. Pamiętajmy jednak o ważnej zasadzie. Każda następna warstwa fizeliny to proporcjonalnie spadające prawdopodobieństwo, że pęknięcie wyjdzie. Dwa lata temu miałem kłopot z pękającym połączeniem komina od kominka ze ścianą nośną. Zdecydowałem się na rozwiązanie jak wyżej z tą różnicą, że dodałem jeszcze dwie warstwy cienkiej tapety z włókna szklanego klejonej na klej do tapet. Kominek buzował już dwie zimy i pęknięcia nie widać. Użyta tapeta była układana w szerokości 1 m na całą wysokość łączenia. Następnie tapeta została poszpachlowana, pomalowana. Oczywiście czasem budynek tak pracuje, że żadne metody nie są skuteczne w dłuższym przedziale czasu. Wtedy należy zaprosić eksperta, aby stwierdził co jest przyczyną tak dużej pracy elementów. Pamiętajmy o ważnej przyczynie spękań. W ostatnich latach w Polsce dość dużo budowanych jest dróg i nowych osiedli. Wszystkim tym pracom towarzyszą maszyny budowlane, które tworzą duże drgania i wibracje. Te znowu przenoszone są przez grunt czasami na duże odległości - nawet kilometra. Oczywiście w każdym przypadku będzie to inna odległość, a ta jest zależna od ukształtowania terenu oraz rodzaju gruntu. Pod wpływem drgań nasz dom również może się poddać i słabsze elementy mogą zwyczajnie pęknąć.
PODDASZE
Co zrobić, gdy pękają płyty kartonowo-gipsowe? To jest temat morze. Płyty na ogół pękają na łączeniach. Częstym przypadkiem w domach jest pękanie płyt na zabudowie poddaszy użytkowych. Bardzo niekorzystnym elementem są silne anormalne wiatry. W tym roku wiosna obrodziła w huragany i silne wiatry. Dach naturą rzeczy poddaje się, a tym samym i zabudowa GK uczepiona do konstrukcji dachowej pracuje razem z nim. Powstają pęknięcia. Najczęściej pękają połączenia sufitu ze ścianą. Jeśli chcemy sprawę załatwić szybko ale krótko terminowo, wystarczy na połączenia położyć masę akrylową. Na jakiś czas wystarczy. Najlepszym sposobem jest położenie fizeliny na naroża zatopionej w gęstej masie szpachlowej. Jeśli zaś pęka połączenie płyt na płaszczyźnie skosu lub sufitu, oznacza to, że konstrukcja dachu bardzo mocno zapracowała. Sugeruję w tej sytuacji użyć cienkiej tapety z włókna szklanego w szerokości 1 m, kładąc ją wzdłuż pęknięcia na klej do tapet - i tak dwie warstwy. Jeśli to zacznie pękać, proponuję zdjąć płyty i sprawdzić dach. Ponieważ może to oznaczać, że coś niedobrego dzieje się z konstrukcją dachu. W przypadku świeżo wybudowanego może wysychać drewno konstrukcyjne.
Innym powodem spękań jest inwestor. Cóż, drodzy Państwo powiedzmy, sobie szczerze -każdy szuka oszczędności i często spotykanym stwierdzeniem podczas rozmowy z wykonawcą jest „ma być tanio i dobrze”, co oznacza, że pozostaje nam tanio. O ile inwestor nie zna się na budowie domu, to niektórzy wykonawcy mogą zapędzić klienta w kozi róg. Bardzo często zdarza się, że wykonawca bierze tanie tynki i po kilku miesiącach tynk zaczyna się odspajać i jednocześnie pękać. W przypadku tynków tradycyjnych, część ekip budowlanych zwyczajnie nie zna technologii i dobiera złe proporcje piasku, wapna i cementu lub najczęstsze zdarzenie - niegruntowane podłoże. Czyli jeśli wybieramy firmę do wykonania prac budowlanych, bierzmy tę ze stażem przynajmniej kilkuletnim. Tyle, jeśli chodzi o domki nowobudowane.
Mamy jednak do czynienia z dużą ilością domów, które kupowane są z rynku wtórnego i remontowane, a zwłaszcza bardzo wąski przedział - domy zabytkowe, czyli tzw. domy z historią. Gdy wchodzimy do domów 20-letnich i starszych, czasem widzimy pęknięcia na ścianach i sufitach, mimo że ściany są murowane, a stropy żelbetowe. Często te spękania widoczne na pierwszy rzut oka to zwyczajnie stara farba, którą wystarczy zedrzeć. W przypadku spękań tynku proponuję zastosować wyżej omówiony sposób. Ale gdy mamy do czynienia z domami z lat przedwojennych lub z XVIII wieku, to już sprawa nie jest taka prosta. W czasach minionego wieku podstawowym budulcem ścian działowych, w zależności od zamożności inwestora, było drewno lub cegła, a stropów - drewno lub beton. Ściany działowe z cegieł nie przysparzają problemów, jednak ściany o szkielecie z drewna po 100 latach to spory problem. Tynk na ścianach i drewnianych stropach kładziony był na deskowaniu, na które nabijana była trzcina. Po wielu latach trzcina ulega osłabieniu i tynk zaczyna się odspajać, tym samym pękając. Jeśli jesteście Państwo przed lub w trakcie remontu, dla najtrwalszego efektu warto zbić tynk z trzciną, założyć siatkę rapicę i na to tynk. Ale jeśli chcemy tylko odświeżyć ściany, wystarczy zedrzeć powłoki malarskie do warstwy tynku i użyć tapety z włókna szklanego. Jeśli nie jesteście pewni jak sobie poradzić, wezwijcie fachowca.
