Dzwoniący dzwonek do drzwi jako słuchowe wyzwanie? Wiele osób ma problem z usłyszeniem dzwoniącego do drzwi gościa. Radio? Telewizja? Co można zrobić, by poprawić komfort życia osoby głuchej?
Osoby niepełnosprawne ruchowo powinny mieć meble odpowiednio dopasowane do ich możliwości ruchowych, zaś niewidomym przydadzą się dodatkowe powierzchnie płaskie do rozmieszczenia większej ilości potrzebnych przedmiotów. By osoba niepełnosprawna czuła się swobodnie, należy indywidualnie dobrać meble, odpowiednie urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe i regulatory oświetlenia, temperatury i wilgotności. W porównaniu do osób z dysfunkcją ruchu czy wzroku, osoba głucha nie potrzebuje specyficznych mebli czy zwiększenia powierzchni mieszkalnej. Osoby z dysfunkcją narządu słuchu potrzebują „słyszeć” otoczenie narządem wzroku i dotyku. Dlatego też tak ważna jest faktura i barwa materiałów wykończeniowych oraz dobór odpowiednich urządzeń ułatwiających percepcję informacji.
Najważniejszą rzeczą w przypadku osób głuchych jest wyeliminowanie dźwięków, które mogłyby zakłócać otoczenie akustyczne. Wytłumieniu powinny podlegać hałasy dochodzące do pomieszczeń z ulicy, innych pomieszczeń lub mieszkań, a także powstające pogłosy we wnętrzach minimalistycznych.
By poradzić sobie z tym problemem, dobrze jest zaplanować odpowiednie okna i przegrody z izolacją akustyczną. Co do ścian i sufitów nie ma wątpliwości z użyciem paneli akustycznych. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele rodzajów paneli rozpraszających i pochłaniających. Przykładem takich hybrydowych paneli są modele akustyczne binarne, które pochłaniają i rozpraszają dźwięki, przy czym wyglądają estetycznie i nie wymagają dodatkowego miejsca jak klasyczne panele akustyczne. Formą zabezpieczeń akustycznych są również dekoracyjne panele akustyczne. Piękne wzory geometryczne, kwiatowe, roślinne, abstrakcyjne czy imitujące kamienie są funkcjonalne i przyjazne oku.
Gdy tracimy jeden zmysł – wyostrza nam się drugi. W przypadku wzmożonego wysiłku zmysłu wzroku należy zapewnić oświetlenie, które mieszkańcy mogliby regulować wedle potrzeb, unikając przy tym „zjawiska olśnienia”. Dobre i równomierne oświetlenie pomieszczeń wspomagać powinny rolety, żaluzje do regulacji światła naturalnego i specjalne ściemniacze do regulacji oświetlenia sztucznego. W sytuacji osób głuchych oświetlenie równomierne jest niezwykle ważne, gdyż wspomaga to niejako komunikację z osobami słyszącymi, które nie posługują się językiem migowym. Osoby głuche, przez wyczulenie zmysłu wzroku, doskonale radzą sobie z czytaniem z ruchu warg, odpowiednie światło pozwala im na prawidłową komunikację.
A co z sygnałami alarmowymi? Syrenami, dzwonkami? Sygnały alarmowe dźwiękowe powinny być uzupełnione o sygnały świetlne czy wibracyjne. Wspomagaczem w tym przypadku są odpowiednio zaprogramowane sygnalizatory: dzwonki domowe, telefoniczne, alarmowe. Mogą one być połączone z oświetleniem we wszystkich pomieszczeniach i zaprogramowane tak, by w przypadku aktywności świeciły odpowiednią barwą, natężeniem lub sekwencją zapalania i gaszenia światła. Systemy takie składają się z różnego rodzaju czujników, które są w stanie przekazać informacje osobie głuchej o aktywności dzwonka do drzwi, telefonu czy o rozpoczęciu i zakończeniu pracy jakiegoś urządzenia.
Dzwonek do drzwi: specjalny dzwonek do drzwi połączony jest z radiowym sygnalizatorem, który poprzez fale radiowe informuje głuchego o aktywności. Dodatkowym atutem niektórych dzwonków dostępnych na rynku jest fakt, że mogą być one wykorzystywane jako system alarmowy poprzez kompatybilność z dołączonym do niego drugim dzwonkiem w zawieszce. W ten sposób zawsze można przywołać tę drugą osobę bez konieczności wykonywania skomplikowanych zabiegów. Do dzwonków do drzwi dołączone są również czujniki, które mogą wydawać sygnały dźwiękowe, a także sygnały świetlne i wibracyjne, by możliwe najskuteczniej poinformować osobę niepełnosprawną o aktywności dzwonka do drzwi.
Telefon: do telefonu stacjonarnego możemy doinstalować czujnik telefoniczny, który przesyła sygnał do wszystkich sygnalizatorów w pobliżu, umożliwiając szybką reakcję głuchego, gdy dzwoni telefon.
Zegar alarmowy: jest jednocześnie odbiornikiem sygnałów i budzikiem. Posiadać może 4 diody w różnych kolorach, które mogą świecić w odpowiednich sekwencjach. Dzięki temu głuchy wie, czy aktualny sygnał ma funkcję budzika, ostrzeżenia czy sygnalizacji o gościu za drzwiami.
Poduszka wibracyjna: Jest niebywale przydatnym urządzeniem dla osób głuchych. Funkcja wibracji w takiej poduszce umożliwia poinformowanie głuchego o aktywności jednego z urządzeń zainstalowanych w domu, nawet w środku nocy. Jest wyjątkowym udogodnieniem dla osób z małymi dziećmi, poduszkę wibracyjną wystarczy podłączyć do czujnika płaczu dziecka.
W przypadku osób z upośledzeniem narządu wzroku i słuchu sprawa nieco się komplikuje.
Osoby głuche i niewidome otoczenie odbierają za pomocą zmysłów węchu i dotyku. Należy więc maksymalnie zróżnicować faktury powierzchni w pomieszczeniach, przy czym ściany powinny być gładkie, by uniknąć zranień (wyklucza to użycie tynków strukturalnych). Dodatkowo ważne jest, by pomieszczenia miały swój unikalny zapach: kuchnia powinna pachnieć jedzeniem, łazienka – szamponem, korytarz – pastą do butów.
Aby móc odpowiednio przystosować mieszkanie do osób niepełnosprawnych, powinno ono należeć do grupy tzw. mieszkań elastycznych. W Polsce możliwości adaptacyjne mieszkań są ograniczone przez uwarunkowania budowlano-konstrukcyjne i własnościowe.
Małe powierzchnie i nieuwzględnianie możliwości czasowego lub długotrwałego upośledzenia sprawności psychofizycznej sprawiają, że osoby niepełnosprawne czują się wyalienowane i nie mogą odnaleźć się we własnym otoczeniu. Ważne jest więc, by zwrócić się w stronę profilaktycznego projektowania, gdzie z zasady projektuje się układ pomieszczeń, wymiary otworów drzwiowych i wysokość mebli do potencjalnych nabywców pełnosprawnych i niepełnosprawnych.