Komin to jeden z tych elementów domu, które już na etapie projektu trzeba dobrze zaplanować. Zła realizacja i zaprojektowanie komina nie tylko popsuje estetykę architektury budynku, ale także może się przyczynić do nieszczelności dachu.
Co trzeba przemyśleć? Wysokość komina, jego usytuowanie na dachu oraz rodzaj materiałów, z jakich będzie wykonany. Podstawowa funkcja komina to przede wszystkim odprowadzanie produktów spalania z pieców, kotłów i kominków, ale ten element służy w domu także jako część systemu wentylacji grawitacyjnej. To właśnie przez komin następuje usunięcie nieświeżego powietrza.
Komin ceglany, systemowy czy tradycyjny?
Do niedawna kominy wykonywano metodą murowania z cegieł ceramicznych klasy 15 lub 10. Dziś stosuje się raczej systemy kominowe z prefabrykatów, składające się ze specjalnie wyprofilowanych pustaków ceramicznych lub keramzytobetonowych. W ich środku montuje się okrągłe, ceramiczne lub stalowe kształtki kominowe przypominające wyglądem i kształtem rurę.
Murowanie komina systemowego z gotowych elementów jest więc stosunkowo proste. Do każdego elementu konstrukcyjnego wsuwa się kolejny odcinek ceramicznej rury i odpowiednio dopasowanej izolacji z wełny mineralnej. Elementy ustawia się jeden na drugim, łącząc je najczęściej na zaprawę cementową. Tradycjonaliści mogą jednak pokusić się o wymurowanie komina klasycznego, który dobrze współpracuje z kotłami opalanymi węglem.
Tradycyjny komin sprawdza się też dobrze w domach z otwartym kominkiem czy kuchnią kaflową, np. w wiejskiej posiadłości. Niezależnie jednak od modelu komina, jaki wybierzemy, bardzo ważna jest zaprawa cementowa łącząca poszczególne elementy lub cegły. Należy użyć cementu, który jest odporny na agresywne środowisko. Specjalnie z myślą o takim zastosowaniu opracowano m.in. cement Specjal. Pozwala on przygotować bardzo szczelną i trwałą zaprawę.
Wielkość i wysokość komina
Gdy już wybraliśmy metodę budowy, musimy także dobrać właściwy przekrój przewodu kominowego. Minimalne przekroje przewodów spalinowych murowanych wynoszą 14x14 cm. Dobrze dobrane parametry przewodu będą gwarantować odpowiedni ciąg. Zbyt duża średnica przyczyni się do tego, że prędkość przepływu gazów zmniejszy się i ciąg może okazać się niedostateczny. Z kolei zbyt wąski przekrój może spowodować powstanie dużych oporów szybko przepływających gazów i w efekcie nawet zatrzymanie ciągu.
O wielkości przewodu decyduje też moc i rodzaj urządzenia grzewczego, które zostanie podłączone. Przykładowo dla wkładu kominkowego konieczne jest użycie przewodu o średnicy wewnętrznej 20 cm. Niektóre ceramiczne systemy kominowe są przeznaczone tylko do kotłów niskotemperaturowych. Wyloty przewodów powinny być wyprowadzone ponad połać dachową na wysokość zabezpieczającą wylot przed wdmuchiwaniem zanieczyszczonego spalinami powietrza z powrotem do innych przewodów, zwłaszcza wentylacyjnych. Pod uwagę trzeba wziąć też wysokość sąsiadujących zabudowań. Wymagania te określa polska norma PN-89/B-10 425.
Prawo mówi, że jeśli kąt nachylenia dachu jest mniejszy lub równy 12°, niezależnie od rodzaju pokrycia, komin musi być usytuowany co najmniej 60 cm powyżej szczytowej części dachu, czyli kalenicy. Jeśli konstrukcja dachu jest bardziej stroma, o kącie nachylenia powyżej 12°, wysokość komina zależy od rodzaju pokrycia. Gdy jest łatwo zapalne, komin powinien wznosić się również minimum 60 cm nad poziom kalenicy. Natomiast jeśli pokrycie jest niepalne lub trudno zapalne, komin może wystawać co najmniej 30 cm ponad powierzchnię dachu, a jego górna krawędź musi być oddalona od szczytu dachu o minimum 1 m.
Stylowe wykończenie
Poza normami określonymi prawem istotna w planowaniu umiejscowienia i wysokości komina jest także ogólna estetyka budynku. Złe ich rozmieszczenie zeszpeci dom. Umiejscowienie kominów zależy też m.in. od stylu architektury. Jeśli dom wyglądem nawiązuje do klasycznego dworku, komin powinien być usytuowany możliwie blisko kalenicy.
Powinniśmy się trzymać zasady spójności, ponieważ gdy jeden komin jest blisko kalenicy, a drugi tuż przy dolnej krawędzi dachu, nie wygląda to estetycznie. Całość dopełnia też wykończenie komina. Z racji tego, że jest wystającym i eksponowanym elementem w budynku trzeba materiał i kolorystykę wykończenia dobrać odpowiednio do elewacji lub pokrycia dachowego. Materiały i ich kolor powinny harmonizować z odcieniami budynku i jego stylem. Najczęściej spotykanym materiałem wykończeniowym kominów są mrozoodporne cegły klinkierowe. Tak wykończone są zazwyczaj kominy wykonane z cegły. Kominy systemowe wykańczane mogą być zaprawą tynkarską, klejową lub po prostu obróbką blacharską. Niezależnie od materiału, na jaki się zdecydujemy, zaleca się wykończenie komina jeszcze przed położeniem pokrycia dachowego. Dlaczego? Ekipie montażowej łatwiej się wówczas przemieszczać po dachu, nie ma też niebezpieczeństwa uszkodzenia pokrycia dachowego.