Dom

Budowa

Okna dachowe

Tekst Paweł Hryniewicz • Zdjęcia Roto Frank

2014-09-30
Okna dachowe

Okna zamontowane w dachu są najlepszym sposobem doświetlenia poddasza. Mogą one przepuszczać do 1,8 razy więcej światła niż tradycyjne okna w ścianie szczytowej lub w lukarnie. Dają dużą swobodę w doświetlaniu pomieszczeń można je montować w różnych miejscach dachu, pojedynczo i w zespoleniach. Ich powierzchnia powinna być dobrana do wielkości pomieszczenia - 1m2 szyby jest w stanie oświetlić 8 - 12 m2 poddasza.

 

Czym kierować się przy wyborze okna z drewna lub PVC?

Przy wyborze materiału z jakiego jest wykonane okno dachowe należy ustalić miejsce na poddaszu, które zamierzamy doświetlić. Ważne jest, czy jest to pokój dzienny lub sypialnia, czy może też łazienka lub kuchnia. Okna z drewna wymagają tym częstszej, okresowej konserwacji lakieru, im wyższa wilgotność występuje w pomieszczeniu. Biorąc to pod uwagę, do łazienki czy też kuchni, warto zastosować okna z PVC. W pomieszczeniach pozostałych, w których występuje dużo niższa wilgotność powietrza, możemy zamontować zarówno okna z drewna, jak i okna z PVC, np. w okleinie drewnopodobnej, które idealnie komponują się z elementami pomieszczenia, takimi jak: boazeria, krokwie lub parkiet.

 

Rozmiary

Długość okna dobiera się zależnie od kąta nachylenia dachu. Zakłada się, że dolna krawędź powinna zostać zamontowana na wysokości - min. 90 cm nad poziomem podłogi, górna - od 180 do 220 cm. Okno zapewnia wtedy dobrą widoczność z każdej pozycji. Im mniejszy kąt nachylenia dachu, tym dłuższe powinno być okno. Najlepiej, jeżeli oś obrotu skrzydła znajduje się powyżej głowy użytkownika – wtedy skrzydło w pozycji otwartej nie utrudnia dostępu do okna. W tym przypadku sprawdzają się okna wysokoosiowe z osią obrotu w 3 wysokości skrzydła lub okno uchylno-wysokoosiowe o 2 systemach otwierania z osią obrotu na górnej krawędzi ościeżnicy i w 3 wysokości. Szerokość okna należy dobierać tak, aby nie zachodziła konieczność ingerencji w konstrukcję nośną dachu. Najlepiej, gdy jest ona ok. 7 cm mniejsza od odległości między krokwiami. W sytuacji, gdy trzeba wstawić większe okno, ustawia się je tak, aby konieczne było wycięcie fragmentu tylko jednej krokwi.

 

 

Dobór kołnierzy

Kołnierze dobiera się w zależności od rodzaju pokrycia dachu. Na pokrycia płaskie (gont, łupek, karpiówka, itp.) stosuje się kołnierz płaski SDS, BTN lub SNO (bez fartucha ołowianego). Na niskoprofilowane (blachodachówka, blacha trapezowa do 30 mm lub do rąbka stojącego) - kołnierz ZSD. Do dachówki o wysokości do 50 mm – kołnierz falisty ZIE, natomiast na pokrycia o wysokości powyżej 50 mm - kołnierz do pokryć wysokoprofilowych HZI.

 

Przygotowanie otworu

Wymiary otworu powinny być o 6,5 - 7 cm większe od wysokości okna oraz o 7 cm większe od jego szerokości. Jest to przestrzeń niezbędna do prawidłowego zaizolowania ościeżnic. Krawędź dolnej łaty montażowej powinna znajdować się ok. 1 cm nad krawędzią pokrycia. Łaty montażowe muszą mieć taką samą grubość jak łaty dachowe.

 

Montaż okna

Okna dachowe mają fabrycznie zamontowane kątowniki montażowe i po rozpakowaniu są gotowe do wstawienia w połać dachu. Do montażysty należy jedynie wybór metody montażu.

Można zamontować osobno ościeżnicę, montaż skrzydła wykonując później lub od razu wstawić okno w całości (zalecane). Wybór metody zależy od kilku czynników, m.in. od wielkości okna, dostępnego miejsca i liczby montażystów. Okna wysokoosiowe oraz uchylno-wysokoosiowe, dzięki większemu niż w oknach obrotowych kątowi otwarcia, umożliwiają wygodne wykonywanie wszystkich prac bez konieczności demontowania skrzydła, co pozwala na bardzo dokładne dopasowanie i ustawienie ościeżnicy. Należy też zwrócić uwagę na oparcie wypustek kątownika na łacie montażowej.

Jeśli powstają przekoszenia, eliminuje się je za pomocą dołączonej do okna wielostopniowej podkładki dystansowej, dobierając wielkość stopnia w zależności od wielkości przekoszenia. Przesuwając odpowiednio górną część ościeżnicy, ustawia się równoległość szczelin pionowych. Po prawidłowym wyregulowaniu całego okna można przykręcić na stałe górne kątowniki.

 

 

Montaż kołnierza

Montaż kołnierza rozpoczyna się od wywinięcia rogów elastycznej uszczelki EPDM na ościeżnicy. Następnie dolny zespół kołnierza jest wsuwany pod uszczelkę i przymocowany za pomocą agrafek do listwy naramowej z PVC w oknach uchylno-wysokoosiowych. W przypadku okien wysokoosiowych - przykręcany do ramy dwoma wkrętami. Dzięki mocowaniu kołnierza do ościeżnicy, unika się wejścia wilgoci w głąb drewna przez istniejące otwory technologiczne. Taką możliwość daje zastosowanie wyjątkowo trwałej uszczelki EPDM. Elementy boczne i górny, także wsuwane są pod uszczelkę okna, która następnie odwijana jest z powrotem w ten sposób, aby zakotwiczyła się w rowku. Całość mocuje się do łat za pomocą załączonych blaszek oraz gwoździ. Należy zwrócić uwagę, aby krawędź rynienki w bokach nie była spłaszczona. Elementy kołnierza nie mogą wystawać ponad krawędź ościeżnicy i powodować deformacji uszczelki.

 

Regulacja okien

Regulacja okien odbywa się w zależności od potrzeb użytkownika. W oknach wysokoosiowych reguluje się siłę otwierania skrzydła, dostosowując ją do preferencji oraz kąta nachylenia dachu.

W oknach uchylno-wysokoosiowych, oprócz podobnej funkcji, można także wyregulować siłę hamowania skrzydła. Jest to bardzo przydatne przy zastosowaniu ciężkich akcesoriów, np. rolet zewnętrznych. W oknach dużą zaletą jest możliwość regulacji pomontażowej. Po dłuższym okresie użytkowania, gdy wskutek pracy więźby dachowej nastąpi przekoszenie skrzydła względem ościeżnicy, istnieje możliwość dokonania korekty okna przy pomocy umieszczonych w bocznych ramionach śrub regulacyjnych. Pozwala to uniknąć kłopotliwego, kosztownego przemontowywania okien, przywraca też oknu wszystkie utracone przez przekoszenie funkcje.

 

 

Demontaż skrzydła

W oknach dachowych demontaż skrzydła przeważnie wykonuje się w pozycji stojącej okna. Po uchyleniu skrzydła odłącza się ramiona boczne od ościeżnicy, bezpiecznie wysuwa i odstawia na bok. Trzeba także pamiętać, aby po montażu okien uchylno-wysokoosiowych aktywować sprężyny, które dla wygody oraz bezpieczeństwa na czas transportu i montażu są zablokowane