Dom

Remont

Olejowanie, lakierowanie czy woskowanie?

Tekst KM

2014-12-22
Olejowanie, lakierowanie czy woskowanie?

Dylematem wielu osób jest sposób impregnacji podłogi drewnianej. Przy takim rodzaju powierzchni ważna jest nie tylko funkcjonalność, lecz także wygląd. Podłoga stanowi bowiem ozdobę pomieszczenia i uzupełnienie jego wystroju. Zastosowane materiały impregnujące będą miały również wpływ na późniejsze koszty i częstotliwość konserwacji podłogi.

Lakier, olej, wosk
Dobrze wykończona powierzchnia podłogi gwarantuje komfort mieszkania. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, dzięki którym możemy określić naturę wnętrza i wyeksponować wzór podłogi.
Oleje, lakiery i woski mogą wyeksponować naturalne słoje drewna lub całkiem odmienić oblicze parkietu. By dokonać odpowiedniego wyboru w kwestii impregnacji podłogi drewnianej, należy sprawdzić ceny, ilość zalecanych impregnacji w roku, zalety oraz wady każdego z proponowanych materiałów.

Popularność lakieru
Sposób ten jest najbardziej popularny ze względu na trwałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne podłóg z tą powłoką. Poza odkurzaniem i myciem podłoga taka nie wymaga innych zabiegów konserwujących, a w przypadku pomieszczeń suchych oraz tam, gdzie nie wnosi się dużych ilości piasku (salon, sypialnia), drewno zachowuje świeży wygląd i nie starzeje się. Słoje na drewnie są pięknie wyeksponowane, a kolor zachowany. Aby uzyskać niepowtarzalny efekt lustrzanej tafli, warto zainwestować w lakier fortepianowy o wysokim połysku.
Wadą takiego rozwiązania jest fakt uwydatnienia wszelkich niedociągnięć stolarskich na powierzchni podłogi. Wyróżniamy dwa rodzaje lakierów: rozpuszczalnikowe i wodorozcieńczalne. Lakiery rozpuszczalnikowe są łatwe do nakładania, ale wydzielają szkodliwe opary.
W przypadku lakierów wodorozcieńczalnych sytuacja jest odwrotna: są trudniejsze do nakładania, ale nie wydzielają szkodliwych oparów. Pomimo wszelkich pozytywnych wpływów rozpuszczalników na jakość powłoki ochronnej, najważniejszą rolę odgrywa dobór żywicy. Do wyboru na rynku mamy żywicę akrylową, alkidową bądź poliuretanową.

Dobór lakieru
Gatunek drewna wpływa na rodzaj lakieru. By zapewnić sobie trwałość, ochronę i niezmienność koloru, należy określić dokładnie z jakim drewnem mamy do czynienia.
Do drewna liściastego najlepsze będą lakiery poliuretanowe, uretanowe czy uretanowo - alkidowe, ponieważ powłoka taka jest elastyczna i nie pęka podczas pracy mechanicznej.
Aby uniknąć pociemnienia drewna czy pękania powłoki, należy zastosować odpowiednie podkłady.
Do drewna iglastego najlepszym rozwiązaniem jest użycie lakierów uretanowo-alkidowych, a także uretanowych i alkidowych. Aby można było cieszyć się prawidłowo zabezpieczoną podłogą z drewna iglastego, należy zastosować kolejne warstwy zabezpieczeń:
• zmycie żywicy acetonem lub benzyną;
• wypełnienie miejsc po torebkach żywicznych specjalnym podkładem;
• warstwa lakieru.
Drewno egzotyczne jest najmniej wymagające w kwestii wyboru rodzaju lakieru. Ważne jest natomiast, by przed jego nałożeniem zastosować preparat, który zneutralizuje olejki eteryczne. W przypadku egzotycznego drewna tłustego warto zastosować podkład odcinający do trudnych gatunków drewna. „Tłuste” gatunki drewna egzotycznego mają niespotykaną właściwość zmiany koloru przy niewłaściwym nałożeniu lakieru (np. afrykański ipe zmienia kolor z zielonego na czerwony).

Nanoszenie lakieru
Niewielkie trudności w wykonaniu lakierowania mogą znacznie obniżyć koszty takiego zabezpieczenia. Można wykonać to samemu, pamiętając o kilku ważnych aspektach: podłoga powinna być wycyklinowana, czysta, sucha i odpylona. Odpowiednia wentylacja zapewnia równomierne i prawidłowe wysychanie lakieru nakładanego pędzlem z miękkim włosiem lub wałkiem welurowym. Całkowite wyschnięcie następuje po około 20 godzinach i dopiero wtedy można nałożyć drugą warstwę. Należy przy tym pamiętać, by przeszlifować podłogę w celu usunięcia zgrubień i zanieczyszczeń.

Czyszczenie i konserwacja lakieru
Codzienne czyszczenie odbywać się powinno metodą suchą - na przykład przez odkurzanie. Natomiast jeśli na mokro, to jedynie wilgotną, bardzo dobrze wyciśniętą szmatką. Nie należy dopuścić do sytuacji, gdy na lakierowanej podłodze pozostaje duża ilość wody.
Lakiery odświerzające idealnie ożywiają matowe powierzchnie lakierowane. Lakier taki należy nakładać szmatką lub aplikatorem i pamiętać, by powierzchnia podłogi była czysta i odtłuszczona. Renowację rozpoczyna się od zastosowania miejscowo preparatu na małe rysy i zadrapania, a głębokie rysy i wgniecenia łatwo można zniwelować szpachlówką stolarską i następnie zalakierować. Gdy deski parkietu są zniszczone, można je wymienić na nowe, a w przypadku mocnych zabrudzeń zastosować maszynę do polerowania podłóg w celu oczyszczenia i odtłuszczenia.

Oleje i woski
Popularność tej metody na zabezpieczenie podłogi jest znana od dziesięcioleci. Oleje do podłóg to połączenie naturalnych olejów roślinnych z wodą, dzięki czemu ingerencja syntetycznych rozpuszczalników jest całkowicie wykluczona. Najważniejszą zaletą tego typu ochrony drewna jest uzyskanie wrażenia podłogi wykonanej z surowego drewna przy całkowitym jej zabezpieczeniu. Struktura usłojenia jest znakomicie wyeksponowana, co podkreśla naturalne piękno, a satynowy połysk idealnie współgra z pogłębionym kolorem.
Zmiana wilgotności czy wnikanie wody to zjawiska odległe przy zastosowaniu powłoki ochronnej z oleju. Antystatyczność takiej podłogi zapewnia komfort w mieszkaniach alergików, a przy okazji nadaje się do stosowania w bardzo eksploatowanych pomieszczeniach.
Zastosowanie tego typu rozwiązania ma jedną szczególną wadę: podłoga po olejowaniu źle znosi nietypowe zabrudzenia (np. koci mocz). W przypadku, gdy posiadamy niesforne pupile, warto jest zainwestować w dodatkową warstwę ochronną, jaką jest wosk.
Zastosowanie samego wosku daje piękne efekty wizualne: podłoga ma niezwykły połysk. Jest przy tym niestety śliska i podatna na zabrudzenia. Ochronna warstwa wosku zapobiegnie wsiąkaniu wody, ale pozostawi na powierzchni jasne plany. Ze względu na wady obu produktów i wzajemne powiązania w ich likwidowaniu, najczęściej stosuje się je razem. Dzięki podwójnej ochronie za pomocą oleju i wosku możemy cieszyć się podłogą drewnianą o głębokiej barwie, widocznej fakturze, a jednocześnie o niezwykłym połysku.

Nanoszenie oleju i wosku
Nanoszenie lakieru metodą „na zimno” jest łatwe i bezpieczne. Zabieg taki wykonuje się przy użyciu polerki jednotarczowej. Po równomiernym rozprowadzeniu oleju najeży wypolerować całą podłogę. Po całkowitym wtarciu oleju najeży powtórzyć obie czynności od jednego do trzech razy w odstępach około 2 godzin. Metoda „na gorąco” wymaga znacznie większego nakładu kosztów i wymaga specjalistycznego sprzętu. Maszyna z nagrzewnicą podgrzewa twardy olej do temperatury 80°C i rozprowadza go po podłodze do całkowitego wchłonięcia. By zabezpieczyć mocno eksploatowane podłogi, należy zastosować dwie warstwy. W pomieszczeniach o małym natężeniu ruchu wystarczy jedna warstwa. Tak zabezpieczona, równo pokryta podłoga jest odporna na gromadzenie brudu i odpowiednio przygotowana na aplikację warstwy wosku po dwóch dobach od nałożenia ostatniej warstwy oleju.

Czyszczenie i konserwacja olejowanej i woskowanej podłogi
Niewymagająca cyklinowania podłoga na co dzień potrzebuje jedynie odkurzania. Nie należy jedynie przesadzać z wodą i mokrymi szmatkami, by na drewnie nie powstały szare smugi. Pierwszy rok użytkowania podłogi po olejowaniu to dwukrotna konserwacja drewna, a w późniejszych latach coroczne olejowanie. Nie potrzeba do tego opróżniać pokoju z wszelkich mebli i urządzeń, można postawić na przesunięcie ich w inne miejsce pokoju, a w kolejnych latach użytkowania wystarczy zabezpieczyć miejsca najbardziej eksploatowane. Każdy zabieg konserwacji wydłuża trwałość podłoża. Na przyszłość warto zastanowić się nad wydłużeniem przerwy między konserwacjami.
By usunąć głębokie wgniecenia i pęknięcia, wystarczy zastosować szpachlówkę stolarską i zaciągnąć miejsce po wgnieceniu olejem, a w przypadku podwójnej ochrony – dodatkowo woskiem. Renowacja całej powierzchni drewnianej podłogi musi odbyć się po wcześniejszym zeszlifowaniu maszynowym.

Ługowanie
Emulsja mydlana powoduje, że drewniana podłoga wygląda jak „wyszorowana do białości”. Ług, dzięki któremu takie wrażenie jest możliwe, stosowany jest jedynie do obróbki wstępnej i może występować też w odmianie antycznej (nadaje ona ciemny, lekko przypalony kolor). Zastosowanie ługowania nie chroni drewna przed zabrudzeniem i poplamieniem, dlatego też warto zastosować warstwę ochronna w postaci oleju.

Nanoszenie, czyszczenie i konserwacja
Na wycyklinowaną, oczyszczoną i osuszoną podłogę nanosi się ług pędzlem lub wałkiem wzdłuż desek. Przeszlifowanie osuszonej podłogi po ługowaniu usuwa podniesione włókna drewna. By odpowiednio zabezpieczyć buty i ręce, najlepiej zastosować rękawiczki i folię zabezpieczającą. Emulsja mydlana lub olej naniesione na odkurzoną podłogę w 3 do 4 warstw jest dobrym początkiem do wypolerowania podłogi.
Podłoga pokryta emulsją mydlaną powinna być zmywana taką samą emulsją. W przypadku wykończenia ługowanej podłogi olejem wystarczy odkurzanie i przecieranie wilgotną szmatką.

Podsumowanie
Biorąc pod uwagę koszty związane z inwestycją w drewnianą podłogę, wybór jest prosty: podłoga lakierowana wymaga stanowczo niższych nakładów pieniężnych niż kolejno olejowana i woskowana. Osoby, które nie chcą się martwić o rokroczne zabiegi pielęgnacyjne, mogą bez stresu zainwestować w podłogę lakierowaną. Jeśli jednak stawiamy przede wszystkim na prezencję podłogi, warto zastanowić się nad podłogą olejowaną. Olej nadaje niezwykłego wyglądu powierzchniom drewnianym, a przy tym jest łatwy w użytkowaniu.
Przerażać może jedynie skrupulatne dbanie o olejowane i woskowane parkiety. Coroczne zabiegi zabezpieczające mogą zniechęcić do tego typu rozwiązań.
Przed wyborem podłogi warto zastanowić się nad możliwą ilością czasu, jaki możemy poświęcić na pielęgnację parkietu i na dostępne do tego środki. Czasem jednak cena nie gra roli, a przyjemność czerpana z posiadania ciepłego i niezwykłego reprezentatywnego parkietu jest bezcenna.