Współczesne budownictwo zmierza w kierunku maksymalnej energooszczędności. Stosuje się innowacyjne rozwiązania, których celem jest ograniczenie szeroko pojmowanych kosztów przy jednoczesnym zapewnieniu jeszcze większego komfortu użytkownikowi. Jednym z nich jest rekuperacja. Ten zaawansowany rodzaj wentylacji znacznie podnosi standard wznoszonych obiektów, oferując warunki, w których żyje się zdrowiej i przyjemniej.
Podstawowym zadaniem wentylacji jest zaopatrywanie budynku w świeże powietrze. Tradycyjny wariant grawitacyjny robi to dosyć nieefektywnie. Jego działanie bazuje na ciągu wytwarzanym przez kominy, w wyniku czego skuteczność zależy od wielu czynników, w tym warunków pogodowych (temperatury i ciśnienia), ilości powietrza doprowadzonego do budynku czy drożności kominów wentylacyjnych, a nieuniknionym rezultatem bywa wychładzanie pomieszczeń w okresie jesienno-zimowym oraz dostawanie się do wnętrza różnego rodzaju zanieczyszczeń, m.in. smogu czy pyłów. Podobne niedogodności nie mają miejsca w przypadku zastosowania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, której „sercem” jest urządzenie zwane rekuperatorem. Dzięki niemu możliwe staje się kontrolowanie nawiewanego do budynku i usuwanego z niego powietrza oraz odzyskiwanie ciepła, jakie w przypadku wentylacji grawitacyjnej jest od razu usuwane na zewnątrz. To jednak dopiero początek korzyści, jakie niesie za sobą takie rozwiązanie.
BEZPIECZNA I PRZYJAZNA
Budynek z rekuperacją staje się przede wszystkim bezpieczny i przyjazny domownikom. System wentylacji mechanicznej nie tylko stale dostarcza do wnętrza świeże, przefiltrowane powietrze, ale dodatkowo odprowadza nieprzyjemne zapachy oraz wilgoć, której nadmiar przyczynia się do stopniowego niszczenia nieruchomości, a także negatywnie wpływa na samopoczucie i stan zdrowia mieszkańców. Nie musimy więc otwierać okien w celu wietrzenia, dzięki czemu do środka nie dostają się przy okazji nieproszeni goście: owady, spaliny, smog, alergeny czy hałas dochodzący z ulicy obok lub generowany przez kosiarkę sąsiada. Rachunek wygląda zatem bardzo korzystnie.
CIEPŁO MAKSYMALNIE WYKORZYSTANE
Nie mniej istotną kwestią jest energooszczędność opisywanego rozwiązania. W obliczu rosnących kosztów, a także obecnej sytuacji środowiska naturalnego temat ekologii i rozsądnego gospodarowania energią należy do nadających ton wszelkim tendencjom w architekturze. Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła doskonale wpisuje się w ten trend. Po pierwsze, w przeciwieństwie do grawitacyjnej, zapewnia stałą wymianę powietrza w mieszkaniu, bez względu na panujące warunki atmosferyczne. Będąc zupełnie wystarczającą, nie generuje więc konieczności dodatkowego wietrzenia, którego skutkiem ubocznym niejednokrotnie bywa wychłodzenie mieszkania. Ponadto, w okresie jesienno-zimowym, ogrzane masy są tu maksymalnie wykorzystane. Wbudowany w rekuperator wymiennik ciepła sprawia, że doprowadzane do środka powietrze przejmuje je od tego transportowanego na zewnątrz, odzyskując przy tym nawet do 95% energii. Również w okresie letnim możemy liczyć na wymierne korzyści płynące z zastosowania takiej technologii. Dzięki układowi obejścia wymiennika ciepła (tzw. by-pass) do budynku jest stale doprowadzane świeże i czyste powietrze, tym razem nieogrzewane przez to, które usuwamy na zewnątrz. Co więcej, rekuperacja może w efektywny sposób współpracować z klimatyzacją kanałową (do chłodzenia powietrza latem) oraz układami gruntowego wymiennika ciepła (GWC, do chłodzenia latem i ogrzewania zimą).
NA MIARĘ POTRZEB
Działanie mechanicznej wentylacji opiera się na rekuperatorze, którego najważniejszym elementem jest wymiennik ciepła. W takim systemie powietrze zasysane jest z zewnątrz przez czerpnię (otwór w ścianie zewnętrznej), a następnie kanałami wentylacyjnymi wędruje do centrali, gdzie wymiennik odbiera energię z ogrzanych mas i przekazuje ją na te transportowane do środka.
Aby całość działała bez zarzutu, powinna spełniać szereg wymagań technicznych. Kluczowe znaczenie ma tu precyzyjny projekt oraz prawidłowy montaż przewodów wentylacyjnych, o czym warto pomyśleć już na etapie budowy nieruchomości. Daje nam to większą swobodę, a także nie naraża na dodatkowe koszty związane z ingerowaniem w istniejące instalacje. Nie znaczy to jednak, że innowacyjne rozwiązanie nie nadaje się do zastosowania w już wybudowanych budynkach. Wręcz przeciwnie, inwestycję coraz częściej traktuje się jako jeden z zabiegów przeprowadzanych w ramach termomodernizacji budynków. Do takich celów producenci opracowali specjalnie płaskie kanały, których montaż jest mniej inwazyjny niż w przypadku standardowych, okrągłych lub kwadratowych, oraz system rekuperacji decentralnej (układ małych jednostek wentylacyjnych montowanych bezpośrednio w pomieszczeniach). Jest to propozycja o tyle ciekawa dla istniejących obiektów, że nie wymaga prowadzenia kanałów wentylacyjnych.
BEZCENNE ZYSKI
Mimo oczywistych korzyści, jakie niesie za sobą zastosowanie rekuperacji, wciąż wiele osób uznaje ją za kosztowny luksus. W istocie, ten rodzaj wentylacji jest nieco droższy w porównaniu do modelu grawitacyjnego, jednak warto zwrócić uwagę na oszczędności, jakie generuje już w trakcie eksploatacji. Sięgają one nawet 30%, dzięki odzyskowi ciepła obniżającemu koszty ogrzewania budynku. Tak więc inwestycja zwraca się na przestrzeni lat. Nie wspominając już o zdrowiu domowników oraz kondycji planety – bezcennych wartościach dodanych.