Design

Z tęsknoty za naturą...

Tekst Magda Pawluk

2016-06-03
Z tęsknoty za naturą...

Natura od zawsze stanowiła źródło inspiracji dla twórców różnych dziedzin sztuki. Od wieków poeci opiewają jej urok w wierszach, malarze uwieczniają na swoich dziełach, a muzycy poszukują w niej weny. Również współcześni projektanci i designerzy czerpią natchnienie z szeroko rozumianego świata przyrody. Nowoczesne wzornictwo coraz częściej nawiązuje do naturalnych kształtów i form, tworząc osobny nurt wnętrzarski - styl organiczny.

 

Inspiracja naturą to jeden z głównych trendów designerskich ostatnich lat. Niektórych może to dziwić ze względu na fakt, iż w dzisiejszych czasach to technologia jest tym, co najbardziej ceni współczesny człowiek. Jednak w dobie wszelkiego rodzaju zdobyczy cywilizacyjnych oraz rozwoju przemysłowego, technicznego i informacyjnego, kiedy otacza nas zindustrializowane środowisko, ludzkość zwyczajnie tęskni za nieskażoną obecnością człowieka przyrodą. Stąd wynika wzmożona potrzeba kontaktu z naturą. Próbę jej zaspokojenia proponują projektanci, którzy zainspirowani formami ze świata roślin i zwierząt tworzą przedmioty użytkowe i dekoracyjne w duchu stylu organicznego.

 

Ojcowie stylu

 

salon w stylu organicznym

 

Za ojca stylu organicznego powszechnie uznaje się amerykańskiego modernistycznego architekta, Franka Lloyda Wrighta, który pod koniec XIX wieku tworzył wyjątkowe projekty inspirowane naturą. Z pod jego ręki wyszły między innymi budynki, takie jak: gmach Muzeum Guggenheim w Nowym Jorku, Hotel Królewski w Tokio wybudowany na zlecenie cesarza, a także słynny Fallingwater w Pensylwanii będący rezydencją wkomponowaną w krajobraz, usytuowaną nad samym wodospadem. Miękkie linie i kształty brył to główne cechy stylu zapoczątkowanego przez Wrighta, a później kontynuowanego przez kolejnych twórców, między innymi Charlesa Renniego Mackintosha. W latach 30. XX wieku idea wypracowana przez Wrighta dotycząca architektury budynków stała się natchnieniem dla Alwara Aalto’a, fińskiego projektanta, który wprowadził koncepcje swojego poprzednika na pole wystroju wnętrz. Charakterystyczny design mebli, przedmiotów użytkowych, ozdób i akcesoriów wzorowany na kształtach rodem ze świata przyrody stał się znakiem rozpoznawczym prac architekta. Za jego najbardziej znany projekt uchodzi wazon Aalto, którego forma nawiązuje do wyglądu liścia koniczyny.

 

Humanizm i naturalna harmonia

 

wnętrze styl organiczny

 

Tym, co najbardziej charakterystyczne dla stylu organicznego jest wyrażenie poprzez formę silnego związku człowieka z przyrodą. To niezwykle humanistyczne podejście do kwestii architektury i wzornictwa. Ów humanizm przejawia się chociażby w przekonaniu o tym, że wszystko, co zostało wyprodukowane i zaprojektowane, ma służyć człowiekowi – nie tylko w sensie funkcjonalnym, ale także zaspokajać potrzebę kontaktu z pięknem i harmonią. Cechy te odnaleźć możemy w świecie natury, zatem nie powinien nas dziwić fakt, iż do tej sfery odwołują się współcześni projektanci. Własności takie jak subtelność, łagodność, proporcjonalność i spokój, z jakimi kojarzymy naturę stanowią wspólnie główne założenie, którym kierują się designerzy tworzący zgodnie z estetyką nurtu organicznego.

 

Biomorficzne kształty

Swoistą domeną stylu organicznego są są specyficzne kształty. Ze względu na to, że ściśle nawiązują do form spotykanych w świecie roślin i zwierząt, nazywa się je biomorficznymi. Charakterystyczne są w przypadku tej stylistyki owalne, opływowe formy, pozbawione wszelkich kantów czy ostrych krawędzi. Kątów prostych unika się tu niczym ognia. Zastosowanie miękkich, łagodnych linii oraz kształtów pozwala uzyskać efekt lekkości, nawet w przypadku ciężkich, masywnych przedmiotów i sprzętów o dużych gabarytach. Za sprawą często używanych falistych linii udaje się kreować najrozmaitsze, fantazyjne formy. Jednocześnie tworzący w duchu stylu organicznego designerzy cenią proste i harmonijne kształty doskonale wpływające na samopoczucie i psychikę człowieka. Bryła o zbyt dużym stopniu komplikacji może bowiem zachwiać równowagą estetyczną, wprowadzając zbędny niepokój. Twórcy mebli, przedmiotów użytkowych oraz dekoracyjnych zgodnych z ideami postulowanymi przez zwolenników nurtu organicznego szczególnie cenią sobie materiały plastyczne, umożliwiające ich dowolne modelowanie. Najczęściej wykorzystywane jest więc drewno gięte, szkło, stal oraz tworzywa sztuczne. Forma sprzętów i dodatków charakterystycznych dla stylistyki organicznej pozostaje ściśle związana z funkcją, jaką mają one spełniać. Z tego powodu rezygnuje się z wszelkich ozdób i ornamentów. Kształt danej bryły ma być bowiem dekoracją samą w sobie, a dodatkowo charakteryzować się ergonomią, a więc dopasowywać się do potrzeb ludzkiego ciała, tak aby korzystanie z danego mebla czy przedmiotu było jak najwygodniejsze.

 

W barwach ziemi

 

wnętrze modernizm humanistyczny

 

Harmonijne, łagodne kształty to nie jedyna cecha właściwa dla estetyki organicznej. Równie istotna jest odpowiednia kolorystyka. Powinna być ona jak najbardziej neutralna, również inspirowana barwami natury. We wnętrzach stylizowanych na organiczne będą więc pojawiać się beże, brązy, biel i czerń, przełamywane żywszymi odcieniami, takimi jak zieleń i czerwień (zwykle w tych kolorach utrzymane są dodatki i akcesoria). Często do tego typu wystroju wprowadza się także pastele. Delikatna tonacja znakomicie koresponduje z miękkimi liniami i opływowymi kształtami, nadając wnętrzu łagodność. Efekt kojącego spokoju, bezpieczeństwa i naturalnej harmonii uzyskany dzięki zastosowaniu określonej kolorystyki podkreśla naturalne światło, które do wnętrza wykreowanego w stylu organicznym powinno wpadać przez jak największe okna i przeszklone ściany. Najlepiej, jeśli będą one przy okazji dawały widok na roślinność i zielone otoczenie domu. Wówczas mamy możliwość pełnego obcowania z naturą. Zarówno poprzez stylistykę wnętrza, jak i dzięki otoczeniu przyrody. Istotną kwestią pozostaje także aspekt przestronności wnętrza. Nurt organiczny preferuje duże pomieszczenia, bez zbędnego przepychu i dużej ilości wyposażenia. W tę koncepcję idealnie wpisują się przestrzenie pozbawione wyraźnego podziału na poszczególne wnętrza. Zamiast tego, wyznacza się określone strefy, korespondujące ze sobą stylistycznie. Styl organiczny to jeden z tych współczesnych nurtów architektonicznych i wzorniczych, który odmienił oblicze nowoczesnego designu. Swoje powodzenie zawdzięcza między innymi ludzkiej podświadomości, ponieważ formy i kształty charakterystyczne dla omawianego nurtu człowiek intuicyjnie postrzega jako niezwykle przyjemne i kojące, więc takimi elementami wyposażenia najchętniej się otacza.