Design

Trendy

Bauhaus

Tekst Krzysztof Karoń • Zdjęcia Stiftung Bauhaus Dessau

2012-09-05
Bauhaus

Fasada szkoły Bauhaus w Dessau zaprojektowana przez Waltera Gropiusa


Mimo głoszonego racjonalizmu Bauhaus był – szczególnie w pierwszym, weimarskim okresie - rodzajem romantycznej wspólnoty o cechach średniowiecznego, rzemieślniczego cechu, na dodatek przesyconej ideologią zakładającą eliminowanie różnic społecznych, a nawet ogólnie rozumianą naprawę świata.




Rosenthal, dzbanek TAC w jednej z 12 dekoracji przygotowanych przez współczesnych artystów

 

Szkole o wyraźnie lewicowym profilu władze Weimaru ograniczyły dotacje i w 1925 r. Bauhaus przeniósł się do Dessau, gdzie mógł korzystać ze wsparcia producenta lotniczego Junkersa. Dla nowego Bauhausu Gropius zaprojektował budynek uczelni oraz kilka domów profesorskich tzw. Meisterhäuser. Projekt Bauhausu jest najwyższym osiągnięciem Gropiusa jako architekta i prawdopodobnie najlepszą realizacją tzw. architektury funkcjonalnej. Po realizacji tego projektu Gropius poświęcił się studiowaniu zagadnień budownictwa masowego, a także standaryzacji, tworząc projekty wielu osiedli, które miały stać się (w uprzemysłowionej, zwielokrotnionej wersji) synonimem bezosobowego, zunifikowanego blokowiska. (…) W 1928 r. dyrekcję Bauhausu objął Hannes Meyer, który założył wydział architektury i z ideologicznych względów promował projektowanie obiektów przeznaczonych dla szerokiego kręgu odbiorców.




Serwis TAC zaprojektowany przez profesora Waltera Gropiusa dla Rosenthal

 

Stało się tak dlatego, że wbrew wcześniejszym założeniom bauhausowskie projekty należały do towarów luksusowych, nieosiągalnych dla niższych warstw społecznych. Właśnie z powodów politycznych oraz znacznej radykalizacji studentów pod wpływem Meyera, został on zwolniony w 1930 r., a funkcję dyrektora objął Mies van der Rohe, który starał się przekształcić Bauhaus w uczelnię architektoniczną. (…) W 1932 r. Bauhaus zmuszony został do przeniesienia się do Berlina, a w 1933 r. po dojściu nazistów do władzy został definitywnie rozwiązany. Szkoła Bauhaus, mimo iż funkcjonowała zaledwie 14 lat, w trudnych czasach dochodzenia do władzy narodowych socjalistów w Niemczech, stała się ikoną w historii projektowania i – co więcej - jest stale obecna we współczesnym designie. Wypracowane w szkole sposoby działania projektowego miały na celu połączenie w osobie projektanta jednocześnie artysty oraz rzemieślnika. Idea ta prowadzić miała do stworzenia obiektu, który zdolny byłby zaspokoić zarówno potrzebę estetyki i funkcjonalności u jego użytkownika. Myślenie tymi kategoriami cenione jest również we współczesnym wzornictwie. Filozofia Bauhausu jest obecna w rozwiązaniach dzisiejszych projektantów. Budowanie przedmiotów w oparciu o prostotę formy, eliminację zbędnych ornamentów, działanie przede wszystkim bryłą oraz kolorem, to uniwersalne wartości wypracowane przez członków tej szkoły. \




Wystawa „Idea Bauhausu” w poznańskim Muzeum Narodowym

 

Na przełomie 2011 i 2012 roku w poznańskim Muzeum Narodowym odbyła się wystawa „Idea Bauhausu”, zorganizowana przy udziale Rosenthal Polska, którą zainteresowanie pokazało, że tytułowa bahausowska idea jest konceptem wciąż aktualnym.


Zdjęcia: Stiftung Bauhaus Dessau, M. Cieślawska, dzięki uprzejmości Muzeum

Narodowego w Poznaniu, www.historiasztuki.com.pl, Rosenthal Polska